Cis pospolity
Taxus baccata
pochodzenie / występowanie:
Cis pospolity występuje przede wszystkim w lasach piargowych. Jedyne większe drzewostany cisów znajdują się w Rotstein koło Löbau. W innych częściach Górnych Łużyc występują tylko drzewa
soliterowe, np. w Górach Żytawskich lub w samej Żytawie w Weinau. Jego naturalne występowanie w regionie jest dyskusyjne. Wszystkie cisy na tym terenie zostały prawdopodobnie sztucznie nasadzone,
głównie w parkach i ogrodach.
wygląd:
Cis iglasty ma spiczaste i miękkie igły o szerokości około 2 mm i długości 20-30 mm, z wierzchu są ciemnozielone, od spodu jaśniejsze i matowe. Są rozłożone dwustronnie, na drzewie pozostają
przez 5-8 lat. Kwiaty męskie, o wielkości 1-2 mm, występują obficie na gałęziach. Prawie niewidoczne kwiaty żeńskie znajdziemy u nasady gałęzi. Cis kwitnie od kwietnia do maja. Z kwiatów żeńskich
rozwijają się czerwone owoce, o wielkości 6-7 mm. Cis osiąga wysokość 10-12 m, co następuje w wieku około 100 lat. Wyższe drzewa są w Europie Środkowej prawdziwym wyjątkiem. Maksymalny wiek cisów
trudno oszacować, często po osiągnięciu wieku 250 lat zaczyna gnić rdzeń drzewa. Proces ten może trwać przez całe stulecia, a ponieważ stare drzewa nie mają już słojów wskazujących na wiek, nie
można go określić, można go tylko oszacować. Najstarszym cisem w Europie jest prawdopodobnie cis w Szkocji, którego wiek ocenia się na 3000 do 5000 lat.
wykorzystanie:
Cis był wykorzystywany przez człowieka już we wczesnej epoce kamiennej i w epoce brązu. Do najstarszych znalezisk należy oszczep z drewna cisowego, którego wiek szacuje się na około 150 000 lat.
Twarde i elastyczne drewno już od VIII wieku było używane do wytwarzania łuków. Wykorzystywano je również do produkcji różnych przedmiotów dla gospodarstwa domowego, np. cebrów, grzebieni,
stylisk do siekier itp. Obecnie cis jest sadzony jako drzewo ozdobne, idealne na żywopłoty.
ciekawostka:
Drewno, kora, igły i nasiona cisu zawierają trujące związki. W przewodzie pokarmowym człowieka trucizna działa już po 30 minutach. Atakuje narządy trawienne, układ nerwowy i wątrobę. Tylko miąższ
osnówki nie jest trujący i ma słodkawy smak, służy jako pożywienie dla wielu ptaków i ssaków. W ten sposób głównie ptaki przyczyniają się do rozprzestrzeniania cisu.
Lokalizacja
